Pobierz PDF
Pobierz PDF

Gorzów Wielkopolski

 

Gorzów Wielkopolski to przeszło studwudziestotysięczne miasto położone nad Wartą w województwie lubuskim. Razem z otaczającymi miasto powiatami i gminami, tworzy tzw. Aglomerację Gorzowską, która łącznie liczy ponad 400.000 mieszkańców. Ciekawie umiejscowione - na skraju malowniczej Kotliny Gorzowskiej, nad Wartą u ujścia Kłodawki, leży zaledwie 53 kilometry od granicy z Niemcami. Dzięki przeprowadzonym w ostatnich latach remontom i budowom nowych odcinków dróg, jest bardzo dobrze skomunikowane z resztą kraju. Jak mówią o nim mieszkańcy: miasto nie jest za duże, nie jest też za małe, spokojne, aktywne kulturalnie, ciche, zielone. I co również podkreślają – za sprawą klubu żużlowego Stal Gorzów - pełne kibiców żużla.

Historia Gorzowa Wielkopolskiego sięga XIII wieku. 2 lipca 1257 roku margraf Johann I z dynastii askańskiej podpisał dokument, na mocy którego Albreht de Luge upoważniony został do założenia miasta o nazwie Landisberch Nova. Jego położenie u ujścia Kłodawy (Kłodawki) do Warty na skrzyżowaniu wodnych i lądowych szlaków komunikacyjnych, dawało dogodne warunki do rozwoju urbanizacji i powiększania miasta, które rozkwitało dzięki pracy kupców i rzemieślników. Gorzów stał się bardzo ważnym ośrodkiem handlowym i wytwórczym. Obie rzeki przysparzały miastu majątku, powodowały jednak stale powtarzające się powodzie. W swej długiej, ponad 750-letniej historii Gorzów wielokrotnie był niszczony przez pożary i wojny, pustoszony przez zarazy. W 1433 r. przeżył oblężenie husytów, w XVII wieku przez kilkadziesiąt lat znosił szwedzką okupację, utrzymywał wojska rosyjskie w wojnie 7-letniej, opłacał się kontrybucją armii Napoleona.

Okres między Wiosną Ludów a I wojną światową to dla Gorzowa najlepszy i najspokojniejszy czas. Miasto rozwijało się dynamicznie nie mieszcząc się już w granicach średniowiecznych umocnień. Poza ich murami, na przedmieściach powstały liczne fabryki i domy. Połączenia drogowe i kolejowe z innymi miastami, a także rozwój żeglugi parowej na Warcie sprzyjał zamożności miasta, które zyskało opinię stabilnego ekonomicznie. Landsberg nazywano również miastem parków i ogrodów. Najtragiczniejszą z wojen okazała się II wojna światowa. Garnizon niemiecki wycofując się do Kostrzyna wysadził oba mosty, a oddziały Armii Radzieckiej spaliły stare miasto. 30 stycznia 1945 roku Landsberg stał się polskim Gorzowem. Nastąpił ponowny szybki rozwój miasta.

 Już w połowie lat 60. mieszkało tu 50 tys. osób, przekraczając stan sprzed wojny. W końcu lat 60. Gorzów przeżywał drugi w swych dziejach boom budowlany, stając się miastem średniej wielkości. W 1975 r. został stolicą województwa gorzowskiego, a w 1979 urodziła się 100-tysięczna gorzowianka. Dziś Gorzów rozciąga się na powierzchni 86 km2 i liczy ponad 120 tysięcy mieszkańców. Po reformie administracyjnej kraju w 1999 r. jest siedzibą wojewody i stolicą nowego województwa lubuskiego. Wiele z przedsiębiorstw działających na gorzowskim rynku posiada europejskie certyfikaty jakości. Gorzów współpracuje z wieloma miastami europejskimi i podejmuje szereg działań na rzecz integracji europejskiej. W 1999 r. został otwarty Ośrodek Kultury Francuskiej Alliance Francaise, a podejmowane przez miasto działania na rzecz integracji, zostały dostrzeżone na forum Unii Europejskiej, czego wyrazem było uhonorowanie Gorzowa we wrześniu 1999 r. Dyplomem Rady Europy.

Gorzów jako centrum obszaru stanowiącego zielone płuca Polski jest doskonałą bazą wypadową na rajdy turystyczne. Okolice miasta stanowią jeziora, rzeki, lasy, w tym trzy puszcze, liczne parki narodowe i rezerwaty przyrody. Zaledwie 50 km od Gorzowa znajduje się największy w Europie rezerwat nietoperzy, a także rezerwat ptactwa wodnego. W samym mieście parki stanowią ważny element zieleni i służą mieszkańcom jako miejsce wypoczynku i rekreacji. Gorzów posiada 12 parków o powierzchni 128 ha oraz zieleńce zajmujące powierzchnię około 53 ha, które okalają tereny wokół placów i budynków oraz narożniki ulic.

Dzisiejszy Gorzów Wielkopolski to miasto pełne życia i różnorodności. Swoich mieszkańców i gości bawi wieloma barwnymi, często niszowymi inicjatywami i wydarzeniami kulturalnymi. Gorzów jest również postrzegany jako specjalista od zadań nieszablonowych: festiwali najbardziej wolnościowych gatunków muzycznych na świecie (reggae, jazz, muzyka romska), nietypowych mebli miejskich (pomniki gorzowian, niski punkt widokowy, Schody Donikąd), pionierskich i odważnych działań (Dzwon Pokoju, Scena Letnia, parada orkiestr dętych), restytucji zawodów rzemieślniczych, działalności artystów miejskich, nietypowych sportów w mieście (żużel, bule). Wszystko to wyróżnia Gorzów wśród miast o podobnej skali. Gorzów Wielkopolski jest miastem partnerskim Dziwnowa od 2014 roku, a symbolem tej sympatycznej współpracy jest … żużlowy motocykl (w barwach Stali Gorzów), który znajduje się na dziwnowskim Skwerze Przyjaźni.

Informacje na temat historii Gorzowa Wielkoplskiego, pochodzą ze strony www.gorzow.pl

Więcej informacji na temat Gorzowa Wielkopolskiego można znaleźć w linku: www.gorzow.pl

- skwer2018_23.jpg

- skwer2018_1.jpg

Krzysztof Zawiliński